DROID-handleiding voor beginners

Auteur(s)

Nastasia Vanderperren (meemoo, Vlaams instituut voor het )

Wat?

Een handig hulpmiddel voor het identificeren van bestandsformaten in je digitaal archief is het programma DROID. In deze handleiding leer je het volgende:

• Wat is DROID?
• Hoe moet je DROID installeren en gebruiken?

DROID is een softwaretool ontwikkeld door The National Archives (UK) om een analyse van je digitale archief te maken en de formaten van je bestanden te identificeren (software en versienummer). Dat gebeurt op basis van de PRONOM-bibliotheek. De software heeft ook de mogelijkheid om een MD5-checksum van ieder bestand te maken. Met deze checksums kan je o.a. dubbels in je digitale archief vinden.

Vereisten

Een computer (Windows, macOS, Linux) waarop minstens Java 21 geïnstalleerd is.

DROID installeren

Stap 1: Controleer je Java-versie (enkel voor macOs en Linux)

• Open de terminal. Op Mac vind je dit onder Programma's > Hulpprogramma's > Terminal.
• Typ volgende code in de terminal: java -version. Je krijgt dan het versienummer te zien.
  

  

  
  

  

• Indien de versie lager is dan 21, installeer dan de juiste versie van Java

Stap 1.1: Installeer de juiste Java-versie

macOS

De eenvoudigste manier om Java te installeren, is via de website van Oracle. Kies voor Java SE Development Kit 21

• Gebruik de ARM64 DMG Installer wanneer je een Mac-computer hebt met een M1/M2/M3/M4/.. chip. Dat zijn Mac-computers uitgebracht vanaf het najaar van 2020
• Gebruik de X64 DMG Installer wanneer je een Mac-computer hebt met een Intel chips. Dat zijn oudere Mac-computers uitgebracht voor het najaar van 2020.
• Twijfel je over welke chip je Mac gebruikt? Klik dan linksboven op het Apple-icoontje en kies voor Over deze Mac / About This Mac. Het infovenster laat zien welke chip je Mac heeft.
  

  

Linux

Linuxgebruikers kunnen de correcte versie van Java installeren via hun package manager:

• Voor Linuxdistributies gebaseerd op Debian, zoals Ubuntu, kun je volgend commando gebruiken: sudo apt update && sudo apt install openjdk-21-jdk;
• Voor Fedora gebruik je sudo dnf install java-21-openjdk;
• En in Arch Linux gebruik je sudo pacman -S jdk-openjdk.

Stap 2: Download DROID

• Ga naar de downloadpagina van DROID
• Windowsgebruikers kiezen voor Current version of DROID (Windows only, contains embedded Java)
• Andere gebruikers iezen voor Current version of DROID (all platforms). Klik op de link en download het ZIP-bestand.
• Plaats het op je computer op een locatie naar keuze.
• Pak het bestand uit. DROID is nu klaar om te gebruiken.

DROID starten

• Open de DROID-map die je in de vorige fase uitgepakt hebt.

Windows

• Dubbelklik op het droid of droid.bat-bestand.
  

  

• Klik op ‘Alles uitpakken’ als je het onderstaande pop-upvenster te zien krijgt en pak de bestanden uit. Hierna worden alle bestanden geopend of gekopieerd
  

  

• Kies een locatie waar de bestanden uitgepakt mogen worden
  

  

• Van zodra je een locatie gekozen hebt, zal het uitpakken en kopiëren starten.
  

  

• Dubbelklik vervolgens weer op het droid- of droid.bat-bestand. Het zou kunnen dat je een pop-upvenster krijgt om te waarschuwen dat je een bestand opent dat Windows niet kent. Klik dan op 'Meer informatie' om in een volgend venster op 'Toch uitvoeren' te klikken.
  

  

• Klaar! DROID wordt gestart.
  

  

macOS en Linux

• Klik op droid.sh. Als je Mac dit bestand niet wil openen, duid dan aan dat je dit bestand wil openen met de Terminal.
  

  

• Het programma start.
  

  

DROID gebruiken

Bij openen toont DROID je een lege pagina. Dit is een profiel. Voeg hier de map of bestanden toe die je wil laten analyseren. Je kan meerdere profielen aanmaken om mappen en bestanden met verschillende instellingen te laten identificeren.

Instellingen aanpassen

Pas de instellingen aan. Ga naar Tools > Preferences om te instellingen te kunnen aanpassen.

• Wil je dat DROID checksums aanmaakt? Ga naar Tools > Preferences en vink 'Generate hash for each file using md5' aan.
  

  

• Wil je dat DROID bestanden in archiefbestanden en webarchieven identificeert? Vink dan de bestandsformaten aan waarin de bestanden geanalyseerd mogen worden.
• Zet de 'Maximum bytes to scan' op -1. Dit zorgt ervoor dat DROID alle bytes in je bestand zal analyseren, wat tot meer correcte resultaten kan leiden. Bij grote bestanden kan het identificeren dan wel even duren.
• Druk op ‘OK’. Je krijgt de melding dat je voor je aangepaste instellingen een nieuw profiel moet creëren. Klik op ‘Yes’ en verwijder het oude profiel (Untitled-1).
  

  

Bestanden identificeren

Vervolgens voeg je de bestanden of mappen toe die je wil laten analyseren.

• Om een map of bestand aan een profiel toe te voegen, klik je op 'Add'.
  

  

• Er opent een nieuw venster. Navigeer naar de map(pen) of bestand(en) die je wil laten analyseren en klik op 'OK'.
  

  

• Klik op ‘Start’. DROID begint met analyseren.
  

  

  
  

  

• Wanneer DROID klaar is, kan je van ieder bestand zien welk formaat geïdentificeerd werd. Als er een waarschuwingsteken staat in 'Extension', komt de extensie niet overeen met de gegevens over het bestandsformaat die DROID gelezen heeft in de bytes van het bestand. Het bestandsformaat dat DROID herkent vind je in de kolom 'Format'.
  

  

Resultaten exporteren

Je kan de resultaten als CSV exporteren.

• Klik hiervoor op 'Export'.
  

  

• Selecteer het profiel waarvan je de resultaten wil exporteren. Je kan kiezen welke gegevens in de CSV opgenomen moeten worden. Vink minstens 'File path', 'PUID', 'Format name', 'Format version' en 'MIME type' aan. Vink vervolgens 'one row per file' aan en klik op 'Export profiles…'
  

  

• Kies als bestandsformaat voor 'Comma seperated values…' en sla de resultaten op in een map naar keuze.
  

  

Rapporten genereren

Je kan van de analyse ook een rapport laten maken. Hierin staat onder meer hoeveel bestanden en mappen DROID geanalyseerd heeft, hoeveel bestanden en mappen onleesbaar waren, wat de (gemiddelde) grootte is van de bestanden en de gemiddelde grootte van de bestanden per extensie.

• Klik hiervoor op 'Report', selecteer het profiel waarvan je een rapport van wil laten maken en kies voor 'Report on profiles'.
  

  

• Je kan de resultaten van dit rapport eveneens exporteren. Je hebt de keuze om dit als een XML-, TXT-, HTML- of PDF-bestand te bewaren.
  

  

  
  

  

  
  

  

Bronnen en meer info

• DROID (National Archives)
• DROID op GitHub
• DROID: user guide