Verslag IIIF-conferentie 2025

Van 2 tot en met 5 juni vond de jaarlijkse IIIF-conferentie plaats in Leeds. Drie dagen lang werden nieuwe ontwikkelingen en projecten, uitgevoerd door verschillende organisaties, voorgesteld. Hot topics dit jaar? 3D en de komst van IIIF 4. Lees er meer over in dit verslag.

Een overzicht van het volledige programma is te vinden op de IIIF-website. Alle presentaties werden opgenomen en zijn te vinden op het YouTube-kanaal van het IIIF-consortium.

IIIF 4

In 2026 zal Presentation API 4.0 gelanceerd worden. Vanaf dan zal het mogelijk zijn om ook 3D-objecten te ontsluiten via de IIIF API’s. Op de conferentie kregen we een uitgebreide toelichting over de vernieuwingen.

Terwijl we IIIF-manifesten voornamelijk kennen als een verzameling van canvassen, zullen vanaf 4.0 nieuwe elementen de manifesten kunnen bevolken:

Het canvas zal enkel nog gebruikt worden voor 2D-beelden en audiovisuele content (AV). Een canvas heeft een hoogte, breedte en eventueel ook een duurtijd. Voor canvassen met AV zullen er ook meer mogelijkheden zijn voor het integreren van transcripties en ondertiteling.
De timeline is een nieuw element met enkel een duurtijd en wordt het aanbevolen element voor audio.
De scene is een grenzeloze 3D-ruimte die ook een duurtijd kan bevatten. Het ideale element dus om 3D-objecten in te plaatsen, maar je kan het ook combineren met audio, video én geluid.

Goed nieuws voor iedereen die al manifesten heeft volgens IIIF 3.0: er zijn weinig breaking changes met de IIIF Presentation API 3.0. Organisaties die deze versie van de API al geïmplementeerd hebben, kunnen nog een tijdje verder. Als je nog op versie 2 zit, wordt het wel tijd om te upgraden. Aan de andere API’s verandert er niets.

We hebben bij meemoo al eens testje gedaan door een IIIF-manifest te maken volgens de IIIF 4.0-speficatie. Bekijk hier het manifest en hoe het eruitziet in een viewer.

Bekijk de opname over IIIF 4.0.

3D en virtuele werelden

Een screenshot van anaver.se, een virtuele ruimte waarin je objecten uit IIIF-manifesten kunt tentoonstellen.

De nakende integratie van 3D in IIIF zorgde voor een handvol presentaties over 3D-objecten:

Rita Gautschy van DaSCH vertelde hoe ze samen met archeologiestudenten van de Universiteit van Basel 3D-modellen bouwde, paradata schreef en ze omvormde tot IIIF-manifesten. ( opname)
Julie Winchester stelde MorphoSource voor, een publieke 3D data repository waar opgeladen 3D-modellen omgezet worden in IIIF-manifesten volgens de IIIF Presentation API 4.0. ( opname)
Bibliothèque national de France (BnF) stelde anaver.se voor, een virtuele 3D-ruimte die ingekleed kan worden met objecten (schilderijen, affiches, foto’s, …) afkomstig uit IIIF-manifesten. Zowel het object als de metadata uit het IIIF-manifest worden aan de bezoeker getoond. Deze applicatie kan interessant zijn voor organisaties die een virtuele tentoonstelling willen maken. Meer weten? Raadpleeg de tutorial. ( opname)

En nog meer

Een screenshot van de kaart "Ganvavum. Gendt" van Jacob Roelofs van Deventer die gegeorefereerd werd in Allmaps. Het rode bolletje rechtsboven werd op de screenshot toegevoegd en duidt de locatie van meemoo aan. De kaart komt uit de collectie van Universiteitsbibliotheek Gent.

T-PEN 3.0 is een platform voor de transcriptie en annotatie van gedigitaliseerde documenten via IIIF dat opgebouwd is uit verschillende tools, waaronder Transkribus. Origineel focuste T-PEN zich op middeleeuwse manuscripten, maar intussen wordt het ook voor andere type documenten gebruikt. Door de stopzetting van de funding van de Amerikaanse overheid is er geen budget meer om het platform te testen. Ze zijn daarom op zoek naar nieuwe testers. Je kan je aanmelden als pilot. Het platform zelf wordt gelanceerd in 2026. ( opname)
Allmaps is een platform voor het georefereren van kaarten via IIIF. Tijdens de conferentie waren er verschillende lightning talks over het gebruik van Allmaps, o.a. in de klas ( opname) en voor het vereenvoudigen van workflows bij het georefereren van kaarten ( opname). Meer weten over Allmaps? Lees in deze tutorial hoe je het kan gebruiken.

De week eindigde met enkele informele sessies en workshops over verschillende onderwerpen, zoals 3D, Linked Art en ARK voor persistente identifiers. En goed nieuws! In 2026 wordt de conferentie door NDE (Netwerk Digitaal Erfgoed) georganiseerd in Nederland. Allen daarheen!